طراحی استراتژی بیشتر شما برای استارتاپ خود برنامۀ مشخصی دارید. این برنامۀ مکتوب که نشستهاید و مفصل آن را نوشتهاید قرار است برای شما مثل نقشۀ راه عمل کند و آیندۀ کارتان را با جزئیاتی که مشخص کردهاید به شما نشان بدهد. چه این برنامه برای جذب سرمایهگذاران باشد و چه برای مدیرانی که مشغول طراحی استراتژیهای لازم هستند، اساس کار و تصمیمهای آیندۀ شما را این برنامه تشکیل میدهد.
بااینحال، بهاحتمالزیاد برنامهای که نوشتهاید برنامۀ بهدردنخوری است و ازآنجاکه تصویری غیرواقعی و معمولاً ایدهآل از کار شما نشان میدهد، درنهایت باعث تصمیمها و استراتژیهای غلط و از دست رفتن سرمایه میشود. بهبیاندیگر، بهخاطر اینکه سنگ اول را کج گذاشتهاید، دیوارتان تا ثریا کج خواهد رفت.
در این نوشته به ۵ دلیل برای خوب نبودن برنامۀ شما و ۵ راهحل برای هرکدام از آنها میپردازیم.
۱. برنامه را برای مخاطبی که در ذهنتان زندگی میکند نمینویسید.
نمیشود یک برنامۀ ثابت را برای همه نوشت. از طرف دیگر، بیرون از ذهن شما مخاطبان واقعی حضور دارند که منتظر دیدن برنامۀ شما هستند و این افراد در گروههای مختلفی قرار دارند. باید مخاطب خاص برنامه را مشخص کنید. چیزی که برای سرمایهگذارها نوشته میشود با چیزی که برای مدیران یا مشتریان نوشته میشود تفاوت دارد.
راهحل: از همان ابتدا مشخص کنید مخاطب متنی که میخواهید بنویسید کیست. سپس سؤالاتی که او ممکن است داشته باشد را مشخص کنید و ساختار متن را جوری طراحی کنید که به سؤالهای او پاسخ دهد.
۲. جزئیات کار شما را فقط خودتان دوست دارید.
هیچکس بهخوبی شما از جزئیات کاری که میخواهید انجام دهید آگاه نیست. این باعث میشود در نوشتن وسوسه شوید و بخواهید همهچیز را از سیر تا پیاز برای مخاطب بگویید. راهی بهتر از این برای فراری دادن مخاطب وجود ندارد!
راهحل: سعی کنید فقط به همان پاسخهایی که برای مخاطب مینویسید بسنده کنید و توضیح اضافی ندهید. اگر مخاطبتان گروه همکار شما هستند، احتمالاً از پیش بهاندازۀ خودتان از جریان جزئیات آگاه هستند. برای آنها نیز کوتاه بنویسید. پس از پایان، چند بار برنامه را بخوانید و اضافات آن را حذف کنید.
۳. کپی نکنید.
برنامههای دیگر بهدرد شما نمیخورند. میتوانید الهام بگیرید، اما کپی کردن بدترین کار ممکن است. یک ایدۀ خوب همیشه در بین هزاران ایده درخشش خود را خواهد داشت.
راهحل: کارتان را به چند قسمت تقسیم کنید. افراد و مسائل مربوط به هر قسمت را شفاف توضیح دهید و ایدۀ خود را با کپیبرداری هدر ندهید.
۴. مسائل مالی را شفاف توضیح دهید.
بسیاری از کارآفرینان دربارۀ مسائل مالی کار خود دچار تردید هستند. آنها از پیچیدگیهای آن گریزان بوده و سعی میکنند خیلی وارد جزئیات آن نشوند.
راهحل: وقت بگذارید و دقیقاً محاسبات را انجام دهید. وقتی میگویید ۱۰ درصد رشد درآمد و ۶۰ درصد رشد سود خالص در مدتی مشخص خواهید داشت، بر چه اساسی این حرف را میزنید؟ جزئیات را مشخص کنید. دو چیز در اینجا اهمیت وافر دارند: به زبان ساده بگویید و فقط اطلاعات مرتبط را در نوشته بیاورید.
۵. گام بعدی را توضیح دهید.
بیشتر برنامههای کاری حالت توصیفی پیدا میکنند و فقط همان آغاز کار را با جزئیات توصیف میکنند. باید حواستان باشد حتماً گامهای بعدی را نیز مشخص کنید تا تصویری، هرچند مبهم، از آینده در کارتان وجود داشته باشد.
راهحل: پس از تقسیم برنامه به قسمتهای مختلف، مشخص کنید هرکدام از مخاطبان در اجرای برنامه چه باید بکنند و چه نتیجهای از آنها انتظار دارید. به این شکل میتوانید گام بعدی را همیشه پیشبینی کنید.
حرف آخر اینکه برنامهها هیچگاه نهایی و کامل نیستند. همچنان که بازار تغییر میکند و کارتان رشد کرده و پیچیدهتر میشود، به برنامههای دیگری احتیاج دارید. بااینحال، در هر برنامهای که مینویسید، نکات بالا سبب میشوند برنامۀ محکم و قابل اتکایی داشته باشید.